ROZWÓJ RYNKU HANDLU POZWOLENIAMI NA EMISJE CO2 W UNII EUROPEJSKIEJ

Abstract

W artykule przedstawiono koncepcję handlu pozwoleniami na emisje. Powstanie rynku pozwoleń na emisje w Unii Europejskiej było związane z brakiem postępu w ratyfikacji Protokołu z Kioto, który umożliwiłby uruchomienie rynku na skalę globalną. W rozwoju europejskiego systemu handlu emisjami można dotąd wyróżnić kilka etapów. W latach 1997–2004 przygotowano polityczne, koncepcyjne i regulacyjne podstawy rynku. Pierwszy etap rozwoju rynku w latach 2005–2007 był okresem próbnym, w którym limity emisji dla dobrowolnie zgłaszających się uczestników handlu były przyznawane bezpłatnie przez poszczególne państwa, według kryteriów ustanowionych na podstawie emisji historycznej. Drugi etap wprowadzania systemu handlu emisjami (2008–2012) pokrywa się z pierwszym okresem zobowiązań Protokołu z Kioto, w którym metoda alokacji pozwoleń jest jednolita w całej Unii Europejskiej. Udział podmiotów z wyznaczonych branż jest obowiązkowy. Rozdział pozwoleń zbywalnych jest bezpłatny, ale nadal opiera się na strukturze emisji poprzednich okresów. Rozwija się rynek wtórny obrotu pozwoleniami. W trzecim okresie – w latach 2013–2020 – zwiększy się zakres uczestników rynku. Systematycznie będzie się rozszerzać odpłatny – aukcyjny sposób rozdziału uprawnień. Rozwój europejskiego systemu handlu emisjami po roku 2020 będzie uzależniony od podjęcia międzynarodowego porozumienia obejmującego redukcję emisji w skali globalnej. Celem artykułu jest przedstawienie rozwoju rynku Unii Europejskiej, która przoduje w stosowaniu mechanizmów rynkowych w ochronie klimatu.